1) معرفي اوليه
2) مفهوم ارگونومي و كاربرد آن
3) علوم بكارگرفته شده در ارگونومي

 
1) معرفي مضرات كامپيوتر
2) صدمات ناشي از كار در محيطهاي غيرارگونوميك
3) انواع ناهنجاريها-1
4) انواع ناهنجاريها-2
5) معرفي قوانين ارگونومي در محيط كار(2 قانون)
1) مفاهيم روشنايي و واحدهاي اندازه‌گيري آن
2) استفاده از نور طبيعي
3) استفاده از نور مصنوعي
 
1) ميز ارگونوميك
2) صندلي ارگونوميك
3) صفحه كليد ارگونوميك
4) ماوس ارگونوميك
5) پارامترهاي فني مناسب مونيتور
6) استفاده صحيح از مونيتور
7) استفاده صحيح از پرينتر
1) ليست قانونها و دسترسي به آنها
 
    معرفی اولیه

از زمانی که جوامع انسانی به سمت صنعتی شدن پیش رفته اند بامشکلات زیادی دراین راه نیزبرخورده اند.
یکی ازمهمترین این مسایل حفاظت ازسلامت عوامل انسانی در صنعت جدیداست  زیرا صنعتی که باعث از بین رفتن سلامتی انسان بشود،جز بالابردن هزینه های اجتماعی فایده دیگری نخواهدداشت.

به همین خاطرپژوهشگران سعی کردند تا این مشکلات راشناسایی وراهی برای پیشگیری ازبه وجود آمدن آنها ارائه دهند.نتایج این تلاش ها تبدیل به یکی ازعلوم مهم دنیا امروز شد،که علم به" بررسی فاکتورهای انسانی درمحیط های اداری است.

 

   
         
    مفهوم ارگونومی وکاربرد آن
ارگونومی ازدوکلمه یونانی ergonبه معنای کار وnomos به معنای قانون مشتق شده وعلمی جدیدبرای مطالعه محیط کار بوده که براساس مطالعات رامازینی پدر طب حرفه ای پایه گذاری شده است.

هدف ارگونومی طراحی وسایل،سیستم های فنی ووظایفی برای افزایش وبهبود ایمنی،بهداشت وسلامت و راحتی انسان است.


 

ارگونومی یکی از علم هایی است که کاربرد علوم دیگر درآن بسیار زیاد است.این رابطه را درشکل زیربهترمی توان دید.

   
         
    علوم بكارگرفته شده در ارگونومي
علم ریاضیات وفیزیک برای اندازه گیری های آماری وبیومتریک وبررسی پدیده های فیزیکی در محیط کار بسیار کاربرد دارد.

توسط علوم بیولوژی میتوان به بررسی بدن انسان پرداخت که خود دارای زیرشاخه هایی مانند آنتروپومتری است که نحوه اندازه گیری ابعاد بدن انسان و تطبیق آن رابا ابزارهای کار مشخص می کند.

توسط نتایج بدست آمده با علوم مهندسی می توان ابزارهای مناسبی برای محیط های کاری ساخت وتوسط آنالیزسیستم کاری نیز می توان ابزارهای جدید راطوری کارگرفت که درعین سهولت بهره وری را نیز افزایش می دهد.

درنهایت نیز برای کم کردن فشارهای روحی و روانی واسترس درمحیط های کاری علوم  روانشناسی کاربرد می یابند.

 

   
 
    معرفی مضرات کامپیوتر

 ده سال پس ازظهورکامپیوترموج جدیدی ازبیماری های صنعتی به سوی ما می آیند.
کامپیوتر،وسیله ای است که درست در مقابل شما نشسته است.

این دستگاه شمارادرمحیطی پرازغباروگازهای سمی قرار می دهد.بیناییتان را از بین می برد وبه عضلات دست هایتان فشار وارد می آورد وبه گردن وستون فقراتتان نیز آسیب می رساند.

ده سال بعد از ورود کامپیوترهابه محیط کار پزشکان و دانشمندان زنگ خطربه صدا درآمد.
درهمه جا عوارض ناشی از کارمداوم با کامپیوتربه چشم می خورد.
در این فصل سعی برآن می شود تا با معرفی عوارض ناشی ازکار درمحیط های غیرارگونومیک واستفاده ازابزارو وسایل غیر استاندارد شمارا از مضرات آن ها آگاه ومطلع سازیم.

   
         
    صدمات ناشي از كار در محيطهاي غيرارگونوميك

سوزش بافت مخاطی:ناشی از تشکیل اوزون هنگام کار با چاپگرلیزری
عوارض:سوزش بافت مخاطی دربینی،چشم وگلو.

سندروم سیکا:ناشی ازکاهش شدید پلک زدن دراثرخیره شدن به صفحه نمایش

عوارض:خشک شدن بیش ازاندازه سطح قرنیه،انحنای قرنیه وکوری
سردرد:ناشی ازفشار زیاد به چشم،شوک های الکتریکی،محل نامناسب
ونشستن دروضع غلط.

   
         
    انواع ناهنجاريها-1

سندروم تونل کارپال:ناشی از وضعیت نامناسب دستتان هنگام کارباصفحه کلید،مفاصل دست هنگام ماشین کردن به بالا خم می شوند. اعصاب در مجراهای باریک مفاصل(تونل کارپال)به شدت برروی هم فشرده می گردند.
عوارض:بی حسی،خارش دستها ودرد.
سندروم کششی دایمی:کشش دایمی عبارت است از آسیب حاصل ازکار زیاد ویکنواخت وتکراری.
یک بیماری مزمن دردناک در ناحیه بازو ومچ دست که می تواند به تدریج شدت پیدا کندوفرد مبتلا را ازکاربیندازد.
عوارض:درد وسوزش داخلی ازدست تا گردن،التهاب و ورم،احساس سفتی وخشکی،فلج وازکار افتادگی.

فشار به عضلات:ناشی از نشستن به طورغلط.
عوارض:ناراحتی مزمن در ناحیه گردن.

   
         
    انواع ناهنجاريها-2

یکی از بیماریهای شایع که مسبب آن رعایت نکردن اصول ارگونومی درمحیط کار می باشد،ناراحتیهای مربوط به دیسک بین مهره ای معروف به دیسک کمراست.

دیسک بین مهره ای درواقع مانندبالشتکی بین جسم مهره هاقراردارد،این
بالشتک سبب می شودفشارهایی که برروی ستون مهره هاواردمی شودبه نسبت متعادل بین مهره ها تقسیم شود.
زمانی که فشارواردمی شودضخامت دیسک کم شده وبه اصطلاح دیسک فشرده می شودوپس از برداشتن فشاردیسک به حالت اولیه خودبرمی گردد.
شکل زیربیانگراین توضیحات می باشد.
بیشترین فشار وارده بردیسک بین مهره ای زمانی است که در حالت
نشسته وزنه ای را زمین بلند کنیدوکمترین فشاردر حال دراز کشیده
واستراحت می باشد،درشکل فوق نمودارمربوط به فشاروارده بردیسک سوم کمری یک مرد 70کیلویی نمایش داده شده است.متاسفانه اغلب افرادی که پشت میزنشسته وبا کامپیوترکار می کنند تقریبا به اندازه180کیلوگرم برروی دیسک خودفشار وارد می نمایند که این به علت نحوه نشستن غلط آنها است زیرا دراکثرمواقع به سمت جلو وبر روی میز خم می شویم.

   
         
    معرفي قوانين ارگونومي در محيط كار (قانون 1 و 2)

قوانین ارگونومی در کار با کامپیوتر
توجه داشته باشید در این دوره آموزشی قانون های کاربردی برای حفظ سلامتی در بخش های مختلف بیان خواهد شد.

قانون شماره 1:
به منظورجلوگیری ازفشاربرستون فقرات در هنگام نشستن پشت میزوتمرین درست نشستن سعی کنید همیشه پشتی صندلی را در پشت خود احساس کنید.

قانون شماره 2:قانون RSI
این قانون را به عنوان قانون طلایی به خاطر بسپارید.

برای جلوگیری از صدمات ناشی ازکارمداوم پس ازهر1ساعت وبا45دقیقه کارمداوم بایستی حداقل5تا15دقیقه به خود استراحت دهید،این استراحت به معنتغییروضعیت می باشدکه اگر نشسته اید بایستید وراه بروید وبالعکس،چون اگرتمام ابزارهاوامکانات شما ارگونومیک باشددر دراز مدت اثرات منفی خود را نشان خواهد  شد.

 

   
 
    اهميت نور و روشنايي در محيط ارگونوميك

نور وروشنایی یکی ازمهمترین مباحث محیط فیزیکی کار را تشکیل می دهد
امروزه مساله روشنایی برای محیطهای اداری اهمیت بخصوصی پیدا کرده چون
کمبود روشنایی درمحیط کار علاوه برایجاد خستگی اعصاب صدمات دیگری نیز
به سلامتی و بینایی نیروی انسانی وارد می کند برای انیکه بتوانیم نور محیط
کار را اندازه گیری کنیم وسپس آن را تنظیم نماییم ابتدا باید با واحدهای
اندازه گیری روشنایی آشنا شویم.

واحدهای اندازه گیری روشنایی
هر منبع نور یک شدت روشنایی دارد که برابر است با مقدار نوری که به سطح
تابیده می شود که واحد اندازه گیری آن یک لوکس است.

یک لوکس روشنایی شار نوری است که از یک شمع استاندارد شمعی به قطر
2.5سانتیمتر بر روی یک سطح مقعر 1 متر مربعی پخش می شود دراین جدول
وظیفه مناسب چشم برای مقادیر مختلف شدت نور آمده است برای کار با
کامپیوتر شدت نوری درمرتبه 3 مناسب خواهد بود.

مفهوم شدت روشنايي و درخشندگي
دقت کنید که شدت روشنایی با درخشندگی تفاوت دارد درخشندگی بیانگرنور
بازتابیده سطح است که به چشم می رسد.

برای اندازه گیری درخشش یا بازتاب نور باید ضریب بازتاب هرجسم رامعین
کنیدچشم هنگامی ازحداکثرکارایی برا ی رویت برخوردار است درخشندگی یا
بازتاب حاصل ازمنابع نوردرتمام محیط کاری درحد طبیعی باشد.

تنظيم درخشندگي محيط

اگر اجسام شفاف درمسیر نور قرار گیرد غالبا انعکاس نور از آنها درخشندگی
شدید وزنندگی خاصی دارد که چشم را آزورده وناراحت می کندوازامکان دید
خوب می کاهد این نوع زنندگی نور راباید از طریق پخش نورورنگ آمیزی مناسب
اشیای محیط به حد اقل رساند.
میزان انعکاس ودرخشندگی محیط کاررا میتوان با دقت درانتخاب اتاق یا محل
کارنوع کف پوش واثاثیه موجود کنترل کرد بعلاوه رعایت فواصل وسایل ازیکدیگر و
ترتیب قرارگرفتن آنها اثر قابل توجهی برنتظیم درخشندگی نور دارد.


ميزان مطلوب بازتاب محيط

میزان مطلوب بازتاب سطوح محیط کار در این جدول نمایش داده شده است.
حال که با واحدهای اندازه گیری شدت وروشنایی نورواندازه های مطلوب آنها
آشنا شدیم دربخش بعدی نحوه بهینه سازی وضعیت روشنایی محیط رابررسی
می کنیم.


 

   
         
    استفاده از نور طبیعی

اهميت بكارگيري نور طبيعي
بهتر است که در محیطهای اداری بیشترین استفاده را از نورطبیعی روز ببریم
برای این منظور تنظیم وتعبیه درست پنجره ها نقش مهمی در این امر به
عده دارند.

نسبت مساحت شیشه پنجره ها به مساحت کف محیط کاربایددرحدمناسبی
باشد تایک روشنایی یک نواخت در کل محیط ایجاد شود.

این نسبت با توجه به نوع کار فرق می کند ولی برا محیطهای ادارای
وسایتهای کامپیوتری نسبت یک ششم نسبت مناسبی می باشد.

اندازه پنجره‌ها

چون قسمت بالای پنچره های موثرترین قسمتی است که نور میتواند به درون
محیط کاروارد شود بنابراین بهتر است ارتفاع پنچره ها تا 25 سانتیمتری
سقف ادامه یابد البته برای جلوگیری از تابش مستقیم نور خورشید درتابستان
بهتر است بالای سایبان داشته باشد ضمنا به منظور استفاده ازحداکثر نوردر
روز باید پنجره های نیم متر از کف محل کار ارتفاع داشته باشد.

رنگ ديوارها

رنگ دیوارها نباید زیاد روشن ویا خیلی تیره باشد.
رنگ آبی برای محلهای پر نور ورنگ کرم برای محل های کم نور مناسب بوده
وبهتر است از رنگهای روغنی استفاده نشود وحتی الامکان رنگ روغنی مات
بکار رگرفته شود.
در مواقعی که نور طبیعی جوابگوی نور مورد نیاز نیست وهمچنین در غروب
وشبها باید از نور مصنوعی استفاده کرد که نحوه استفاده صحیح از آن در
بخش بعد توضیح داده می شود.

   
         
    استفاده از نور مصنوعی



معرفي پارامترهاي لامپها

تامین روشنایی محلهای کار بصورت مصنوعی اغلب با استفاده از لامپهای
روشنایی برق انجام می گردد.



دوفاکتور مهم برای انتخاب هرلامپ روشنایی باید در نظر گرفته شود اول آنکه

بهره نوری آن چقدر است ؟یعنی چه مقدار از انرژی مصرف شده درآن تبدیل

به نور میشود ؟ودیگر آنکه شاخص تجلی رنگ آن ( (CRIبه چه اندازه میباشد؟

این شاخص که حداکثر آن را 100 درنظر میگیرند بیانگر آنست که رنگهای

موجود در محیط چقدر درزیر این نور طبیعی به نظر می رسد.


جدول مقايسه لامپها

لامپهای التهابی معمولی که در محیطهای کاری بسیار استفاده

می شودودارای رنگ زرد هستند بهره نوری بسیار پایینی دارد وقسمت اعظم

انرژی آنها حدود 95 %به جای نور به گرما تبدیل میشود اما CRIخوبی داردند

به گونه ای که حتی چهره انسان درزیر آنها به رنگ طبیعی دیده می شود

لامپهای فلورسنت یا کم مصرف دارای بهره نوری بالایی در حدود% 80هستند

اما CRIآنها خوب نیست نوع دیگری از لامپها وجود دارد که به آنها لامپهای

سدیم می گویند این لامپها بهره نوری بسیار بالایی دارند ولی به علت

CRIپایینی که دارند استفاده از آن توصیه نمی شود.




تركيب مناسب لامپها (قانون 3)

از آنجایی که لامپهای التهابی وکم مصرف به تنهایی برای نور محیط مناسب

نمی باشند ترکیب آنها می تواند نور طبیعی را به وجود آورد




درنتیجه برطبق قانون شماره 3 ارگونومی نور محیط کار باید ترکیبی از نور

سفید فلورسنت وزرد التهابی باشد.





نحوه نورپردازي

بعد از آنکه نوع منابع روشنایی محیط برگزیده شد باید به نحوه قرارگیری آنها

نیز توجه کرد چون یکی ازبدترین عواملی که تاثیر منفی دربینایی دارد

استفاده نادرست ازمنابع روشنایی ونور پردازی غلط درمحل کار میباشد.




نورپردازي مستقيم

دوروش برای این کار وجود دارد روش مستقیم وغیر مستقیم

در روش نور پردازی مستقیم بیش از% 90نور به طور مستفیم به محل کار تابانیده

میشود ومیدان کارکاملا زیرپوشش نور قرار میگیرد این نوع نورپردازی اصلا توصیه نمی

شود چون باعث ایجاد سایه های زیاد گردیده که این امرچشم را می آزارد.




نورپردازي غيرمستقيم (قانون 4 و 5)

در روش نورپردازی غیر مستقیم بیش از %90 نور به طور غیر مستقیم به محل

کار میرسد یعنی نور ازمنبع به سطوح موجود در محیط کار برخورد میکند

وبازتاب آن به محل اصلی کارکردن میرسد این نوع نور پردازی دارای حداقل

سایه است بهترین راه نور رسانی به یک میز کار یا کامپیوتر استفاده از منابع

نوری در دو طرف میز میباشد بصورتی که بازتاب آنها مستقیم به چشهانرسد.




استفاده از منبع نور در جلو یا بالای میز باعث تابش مستقیم نور به چشمها

شده وبه آنها آسیب می رساند.

اگر منبع نور از پشت میز نور را بتاباند باعث ایجاد سایه ویا افتادن تصویر

درمونیتور خواهد شد که این نیز مطلوب نمی باشد




درحالی که اگر نور ازطرفین به میز کار با کامپیوتر برسد. هیچکدام از این

دو مشکل را نخواهیم داشت اصولا استفاده از نور غیر مستقیم برنور مستقیم

رجحان دارد ولی بطور کلی لازم است کاربرد هریک از روشهای مزبور با

امکانات فضای کارونوع کار تطبیق داده شود وشاید دربعضی از موارد بهتراست

که برای نور پردازی ترکیبی ازنور مستقیم وغیر مستقیم را انتخاب کنیم.

درنتیجه برطبق قانون شماره 4 ارگونومی نور تابانده شده به محیط کار باید

بطور غیر مستقیم واز دوطرف باشد.

قانون شماره5

برای آنکه شدت نور وزاویه تابش آن درمحیط کار مناسب باشد باید درشعاع

1.5 متری ازمرکز محیط کار کمترین طول سایه وکمترین تیرگی سایه وجود

داشته باشد.


 
   
 
   

میز ارگونومیک

معرفي اوليه ميز با مشخصات ارگونوميكي مناسب 

کمترین انتظاری که از یک میز کار باید داشته باشیم این است که به اندازه کافی بزرگ

باشد وجای کافی برای وسایلی که مورد استفاده کار روزانه قرار می گیرند،داشته

باشد.

امروزه اغلب کامپیوترها درکنار خود یک چابگر نیز دارند بنابراین برای آن نیز باید مکانی

 درنظر گرفته شود.

 ازطرف دیگر بیشتر منشی ها از میز کامپیوتر خود به عنوان میز کارشان نیزاستفاده

 می کنند.

بنابراین بهتراست میز رابه صورت دوتیکه به شکلUوL در نظر گرفت.

  پارامترهاي ارگونوميك ميز-1

با توجه به انتظارات متنوعی که ازیک میز کار وجود دارد باید ابعاد آن حداقل 120.80

 سانتیمتر باشد ولی اندازه ایده آل 90*160 سانتیمترخواهد بود.

 توجه داشت که صفحه کلید به تنهایی دارای پهنایی تا 50 سانتیمتراست.

 بنابراین چنانچه بسیاری از کارها بایستی بر روی میز انجام گیرد باید از این شعار

 پیروی کردکه می گوید هرچه بزرگتر بهتر.

 پارامترهاي ارگونوميك ميز-2

نتایج تحقیقات ارگونومیکی نشان داده است که90درصد کارمندان که از دفاتر کارخود

 رضایت داشته اند ازمیزهایی با ارتفاع 72 سانتیمتراستفاده نموده اند ودچار هیچ نوع

 ناراحتی نشده اند بقیه نسبت به این استاندارد یا قدکوتاه بوده اند ویا قد بلند.

 آنها به میزهایی با ارتفاعهای دیگر نیاز دارند وبرای همین منظوربایدازمیزهایی استفاده

 نمود  که پایه های آن قابل تنظیم باشد وبه این ترتیب نیاز افراد مختلف برطرف شود.

 قانون شماره 6

به منظور تنظیم صحیح ارتفاع میز قانون شماره 6 ارگونومی رابه کار ببندید:

قانون شماره 6 ارتفاع میز باید به شکلی تنظیم شود که وقتی به صورت ایستاده

ودرحالت خبردار کنار میز قرار میگیرید مچ دست کمی بالاتر ازمیز قرار گیرد.

پارامترهاي ارگونوميك ميز-3 و استفاده از زيرپايي

ازطرف دیگر باید برای قرار گرفتن پاها درزیر میز فضای کافی درنظر گرفت شکل زیر

 نحوه قرار گیری پاها را درزیر میز نمایش می دهد.

 برای تنظیم ارتفاع بخصوص درمواقعی که کاربر مجبور است با چند دستگاه برروی

 میزکار کند وتغییر مداوم ارتفاع صندلی ومیز میسر نیست استفاده اززیر پایی توصیه

 میشود تابتوان تعادلی رابرای ارتفاعهای متفاوت ایجاد کردوبا راحتی بیشتری به کار

 ادامه داد.

  البته جنس زیر پایی نباید طوری باشد که پاها برروی آن سرخورند واز طرف دیگر باید

 حداقل پهنایی برابر 45 سانتیمتر برایقرار دادن پاها برروی آن وجود داشته باشد وبتوان

 زاویه آن را بین 5 تا15درجه تغییر داد.

 قانون شماره 7

 برای جلوگیری ازآسیب رسیدن به چشها قانون شماره 7 ارگونومی رابکار ببندید

 سطح میزکار نبایستی براق بوده ونور را منعکس نمایید.

   
         
   

معرفي اوليه صندلي با مشخصات ارگونوميكي مناسب

 صندلی مورد استفاده ازلحاظ ترکیب وطراحی محل کار ازدیدگاه ارگونومی نقش مهمی

 بازی می کند.

 صرفنظر از اینکه شما چه کاری انجام میدهید بایدهمیشه صحیح بنشینید واین بدان

 معناست که درفاصله مناسب نسبت به وسیله کار ودرحالت فیزیکی بدون فشارهای

 جسمی وبدون خستگی کار کنید.

 پارامترهاي ارگونوميك صندلي-1

 اگر صندلی چرخان نباشد مجبور هستیم برای چرخش به طرفین فشارزیادی رابه کمر

 خود وارد کنیم که این نیز عوارضی را درپی خواهد داشت.

                                                          

 نوع مناسب صندلی آن نوعی است که روی 5 پایه قرار داشته وبه هنگام خم شدن

 شخص درجهات مختلف واژگون نمی شود.

  پارامترهاي ارگونوميك صندلي-2

ارتفاع صندلی برای اشخاص باید قابل تنظیم باشد وحداقل بین 42 تا50سانتیمتر بتواند

 تغییر کند پشتی آن نیز باید طوری قابل تنظیم باشد که شخص به راحتی درآن جا بگیرد.

صندلی باید به آسانی ازاین سو به آن سو رفته ودرجهات مختلف  قابل چرخیدن باشد تا

 شخص نشسته به راحتی تغییر موقعیت داده وبه وسایل دور وبرش دسترسی پیدا کند

 وبه همین دلیل باید پایه های آن چرخ داشته باشد.

 قسمت جلوی صندلی نیز باید کمی به سمت زمین به حالت گرد خم شده باشد یک

 صندلی با قسمت جلوی کاملا صاف با زاویه قائمه مانع جریان خون به پایین پا می گردد.

 پارامترهاي ارگونوميك صندلي-3

 ارتفاع نشیمنگاه صندلی باید به گونه ای انتخاب شود که پاها کاملا تکیه داده شوند رانها

 نیز بدون ایجاد انقباض درناحیه رکبی پشت زانوها تکیه داده شوند.برای این منظور لازم

است که سطح محل نشیمن برای حداکثر یک انحراف 5درجه ای قابل تنظیم باشد از

 طرف دیگر پشتی صندلی باید تکیه گاه لازم برای ناحیه تحتانی کمر را فراهم کند وجهت

 حفظ قوس ناحیه تحتانی کمرقسمت پایینی پشتی صندلی باید محدب باشد.

   
         
   

صفحه کلید ارگونومیک

 یکی از دستگا ههای ورودی کامپیوتر که بر روی میز قرار میگیردصفحه کلید است وبیشترین

 ارتباط رابا مچ دست وانگشتان آن دارد.

 اغلب مواقع هنگام تایپ اطلاعات مچ دست برروی میز قرار میگیرد این باعث میشودکه سطح

 کف دست همیشه بالاتر از مچ قرار گیردوبه مچ فشار وارد آید.

 برای جلوگیری از این مشکل میتوان از صفحه کلیدهایی استفاده کرد که دارایwristpad

 درمکانی هستند که مچ قرار میگیرد.

 دراین حالت مچ دست تقریبا درراستای کف دست ودرحالت مناسبتری قرار خواهدگرفت.

 نحوه صحيح قراردادن انگشتان برروي صفحه كليد

 یکی از موارد دیگری که باید هنگام ورود ویا تایپ اطلاعات رعایت کرد نحوه صحیح قرار دادن

 انگشتان دست بر روی صفحه کلید است .

 اگر به صفحه کلید نگاه کنیم می بینیم که برروی دوحرفf.j یک برآمدگی کوچک قرارگرفته

 است باید دو انگشت اشاره هردست را برروی این دوبرآمدگی قرار دادوسپس تایپ اطلاعات

 راشروع کرد.

 دراین حالت انگشتان دست دروضعیت صحیحی قرار میگیرند وازطرف دیگر نیزمی توانیم بتدریج

 وبا ممارست مهارت تمام انگشتان را درتایپ کردن افزایش دهیم.

 قانون شماره 11

 برای جلوگیری از قرار گرفتن نامناسب دستان برروی صفحه کلید درهنگام تایپ کردن می

 بایست قانون یازدهم ارگونومی را به کار ببندیم.

 قانون شماره 11 برای جلوگیری از بیماری مچ دست cts یا همان سندروم تونل کارپال هنگام

 استفاده از صفحه کلید حتما موارد زیر رارعایت کنید.کلیدهای سمت j را با دست راست

 وکلیدهای سمت f  رابادست چپ بزنید حتمااز wristpad به عنوان تکیه گاه مچ استفاده کنید.

 

 صفحه كليدهاي مدرن ارگونوميك

 آیا تابه حال صفحه کلیدهای ارگونومیک را دیده اید؟

 این صفحه کلیدها به شما این امکان را می دهد که در یک وضعیت مطلوب به تایپ

 اطلاعات بپردازید.

   
         
   

موس ارگونومیک

 معرفي اوليه ماوس با مشخصات ارگونوميكي مناسب

 یکی از دستگاه های دیگر که درکنار صفحه کلید اغلب استفاده میشود ماوس است.

 شکل ماوس نیز باید طوری باشد که انحنای کف دست راکاملا بپوشاند وانگشتان وسط

 واشاره به راحتی برروی دکمه های آن قرار گیرد.

 برآمدگی وسط ماوس نیز نباید بصورتی باشد که راستای انگشتان دست ومچ انحراف پیدا

 کند.

 ضمنا باید جای کافی برای قرار دادن آن وصفحه زیرش یعنی mousepad بر روی میز وجود

 داشته باشد تاکاربر برای استفاده از آن دچار زحمت نشود.

 پارامترهاي ارگونوميك ماوس

 برای کارکردن با ماوس لازم است که سطح زیر آن کاملا پایدار وبدون حرکت باشدهمچنین با

 نصب چنین تکیه گاههایی بر روی میز میتوان از خم شدن مچ دست به سمت بالا وایجاد فشار

 درناحیه مچ دست به هنگام استفاده  از ماوس جلوگیری کرد.

 جلوگيري از فشار آمدن به مچ دست

 یکی از راههای بسیار موثر درجلوگیری از فشار امدن به عصب مدیان یا عصب پنجم مچ دست

 که در کانال کارپال قرار دارد.

 استفاده ازماوس پدهای ارگونومیک است این ماوس پدها با داشتن با لشتک مانع ازانحراف مچ

 دست شده ودرنتیجه فشار کمی به عصب مدیان وارد خواهد شد.

 قانون شماره 12

 به منظور پیشگیری از به وجود آمدن ناراحتی های مچ دست در استفاده از ماوس

 قانون شماره 12 ارگونومی رابه کار ببندید.

 قانون شماره 12 در استفاده از ماوس

 حتما از ماوس پدهایی که تکیه گاهی برای مچ دارند استفاده شود.

   
         
   

پارامترهای فنی مناسب برای یک مونیتور

تشعشعات مونيتور-1

از آنجایی که مونیتور دارای یک لامپ تصویر است که با اشعه کاتدیک یعنی crt کارمیکندواحتیاج به انرژی زیاد برق دارد بهمین علت یکسری تششعات الکترومغناطیسی معروف به emm از خود ساطع میکند که البته مضر بودنش بصورت تئوری به اثبات نرسیده اما توصیه می شود که کاربران زیاد در معرض آن قرار نگیرند.تا از عواقب منفی احتمالی  آن در امان باشند.

اغلب مونیتورهای جدید دارای استاندارد LR هستند که به معنی آن است که مقدار اشعه EMM که از لامپ تصویر وادوات آن ساطع می شود.

 درحد استانداردهای بین المللی بوده وکمترین ضرر را دارد  بنابراین باید حتما توجه کنید که توجه کنید که مونیتور شما دارای این خصوصیت باشد.درغیر اینصورت حداقل کاری که باید بکنید.

 خرید یک فیلتر برای صفحه آن است تا کمی از اثرات منفی اشعه EMM بکاهد.

 دقت کنید که جنس فیلتر حتما شیشه ای باشد تا باعث انکسار نور مونیتور نشود.

البته وجودفیلتر برای مونیتورهای معمولی بخصوص برای کاربردهایی که نورهای روشن درآن زیاد است مفید بوده وباعث یکنواختی تصویرورنگ می شود.

  تشعشعات مونيتور-2

 یکی دیگر از تششعاتی که توسط مونیتورهای جدید ساطع می شود تششعات فرکانس بسیار پایین VLFیا فوق العاده پایین ELF هستند که البته مضرات شناخته شده ای برای انسان ندارند اما در مونیتورهایی که از استاندارد MPR2 پیروی میکنند مقدار ساطع شدن این تششعات درآنها بسیار کم وکنترل شده است.

 البته قراردادن یک فیلتر خوب جلوی نفوذ این امواج را نیز می گیرد.

 پارامترهاي صفحه نمايش مونيتور-1

 اندازه مناسب صفحه نمایش وابسته به کاربرد فرق میکند ولی برای مصارف عمومی اندازه 15 کافیست فاصله بین نقاط روی نمایشگریعنی Pixel هرچقدر کمتر باشدتصویر واضح ترخواهد بود.

 این فاصله که از نظر فنی به Dotpitchمعروف است برحسب میلیمتر بوده واندازه مناسب آن 28 Dotpitch. می باشد.

  پارامترهاي صفحه نمايش مونيتور-2

 یکی از مشکلات مونیتورها بخصوص انواع بزرگشان زاویه داشتن صفحه نمایش ولامپ تصویرآنهاست این مساله باعث میشود که تصویر درگوشه ها انحناپیداکندکه این مساله تطابق رابرای چشم مشکل خواهد کرد.

 راه حل استفاده از مونیتورهایی است که دارای لامپ تصویر تخت میباشد راه دیگر استفاده از نمایشگر های LCD میباشد که نه تنها صفحه نمایش کاملا تختی دارند بلکه هیچ نوع اشعه ای ازخود ساطع نمی کنند.

  پارامترهاي صفحه نمايش مونيتور-3

برای کارهای گرافیکی یا پخش تصاویر ویدیویی باید حتما عمق رنگ قابل نمایش درمونیتور بالا باشد.

  عمق رنگ تعداد رنگهای متفاوتی است که یک مونیتور میتواند بطور همزمان برروی صفحه نمایش دهد.

 برای دیدن یک تصویر واقعی باید مونیتور توانایی نمایش 16.7 میلیون رنگ متفاوت را داشته باشد.

ضمنا دقت تعداد نقاطی که میتوان برروی طول وعرض صفحه نمایش داد نیز درکارهای گرافیکی مهم است این دقت از نظر فنی به Resolution معروف است.

 البته Resolution مناسب برای هر مونیتور وابسته به اندازه آن فرق میکند برای یک مونیتور 14 یا 15 اینچ یک دقت 800*600 نقطه کافیست ولی حصول وضوح بیشتر تصویردرمونیتورهای بزرگتر دقتهای بالاتری تا حد 1024*1280 رانیاز داریم.

دقت 1200*1600 بالاترین استاندارد وقتی است که به وسیله انجمن استاندارد الکترونیک ویدیویی تابه امروز وضع شده است.

 دریک مونیتور نرخ جاروب یا Refresh Rate هرچقدر بالاتر باشد برای چشم بهتر است.

 زیرا چشم لرزش تصویر را احساس نخواهد کرد.

 نرخ جاروب تعداد دفعاتی است که شعاع الکترونی لامپ تصویر صفحه نمایش را از بالا به پایین طی میکند این مساله درکار با دقتهای بالا یعنی High Resolution بسیار مهم است نرخ جاروب استاندارد برابر 70 هرتز میباشد.

درمونیتورهای جدید سعی شده است تادر هر دقتی نرخ جاروب طوری تنظیم شودکه لرزشی درتصویر احساس نشود به این خاصیت Flicker free می گویند که درانتخاب مونیتور باید به آن توجه داشت.

 یکی از نکات مهم دیگر دردقتهای بالا Non-Interlaced بودن مونیتور است مونیتورهای قدیمی برای آنکه بتوانند تصویر را در صفحه نمایش با دقتهای بالا بطور مثال 768*1024 نقطه نمایش دهند Refresh رابصورت یک خط درمیان یعنی Interlaced انجام می دادند که این کار باعث تارشدن تصویر ولرزش افقی آن می شد.

 بنابراین درانتخاب مونیتور باید به خاصیت   Non-Interlaced بودن آن توجه داشت نکته مهم دیگری که باید درانتخاب مونیتور دقت کرد در دسترس بودن تنظیمات رنگ ونور آن برای کاربراست چون برای کاربردهای متفاوت احتیاج به شدت نور وcontrast متفاوتی است که کاربر باید بتواند براحتی آن را تنظیم کند مونیتورهای دیجیتال جدید نه تنها امکان تغییراینن ویژگیها رابراحتی دراختیار کاربر قرار داده اند بلکه امکانات دیگری مانند Zoom کردن صفحه نمایش تغییر اندازه افقی وعمودی آن و... را نیز بدان اضافه کرده اند یکی ازنکاتی که درداخل مدارات برخی ازمونیتورهای دیجیتال جدید پیاده سازی شده است حالت Fadein-Fadeout است صفحه نمایش این مونیتورها وقتی میخواهد ازیک حالت پرنور به یک حالت کم نور ویا ازیک Resolutionبه یک Resolutionدیگر ویا حتی ازحالت گرافیک به حالت متن تغییر حالت دهد صفحه نمایش رابه آرامی تاریک کرده یعنی حالت Fadeout وسپس نور آن رابه آرامی به حالت جدید سوق میدهد یعنی حالت Fadein این ویژگی مفید باعث می شود که چشم انسان دربرابر شوکهای تغییر نور از کم به زیاد ویا برعکس مصون بماند.

   
         
   

استفاده صحیح از مونیتور

 مونيتور و فضاي ديد

 دربیشتر زمانی که کاربر با کامپیوتر کار میکند چشمش به سمت مونیتور است بنابراین نحوه قرارگیری صحیح مونیتور برروی میز بسیار مهم است.

 برای این منظور ابتدا باید بدانیم که فضاینیم که فضاینیم که فضای دید مجاز انسان وزاویه عادی دید به چه شکلی است شکل زیر فضای دید مجاز را درد وحالت نشسته و ایستاده نشان میدهد.

  فضاي ديد مجاز و مطلوب

همانطور که میبینید درحالت نشسته بیش از 60 ویا حداکثرتا65 درجه فضای مجاز برای دیدچشم خواهد بود از طرف دیگر درحالت عادی چشم انسان به اجسام روبروی خود تحت زاویه 15 درجه نگاه میکند بنابراین بهترین نحوه قرارگیری مونیتور به صورتی است که مرکز آن باچشم انسان یک زاویه 15 درجه بسازد وبه همین علت بهتر است مونیتور نسبت به سطح میز پایین تر قرار بگیرد.

حالت مناسب قرارگيري مونيتور

 بهترین نوع قرارگیری مونیتور برروی میز به این صورت می باشد دراین حالت اولا چشمها دروضعیت طبیعی خود قرار میگیرند وثانیا پشت مونیتور به سمت زمین خواهد بود وبه همکاران احتمالی که میزشان درپشت مونیتور شما قرار دارد تششعات کمتری برخورد خواهد کرد بطور کلی همیشه توجه کنید که صفحه نمایش مانع ارتباط دید شما با همکاران نشود زیر را لحاظروانشناختی تاثیر منفی برروی محیط می گذارد .

تنظيم قرارگيري مونيتور

اگر نتوان میز را به شکل فوق برای قرارگیری مونیتور تنظیم نمود.

 حداقل کاری که میتوان کرد آنست که با استفاده از تغییر ارتفاع صندلی وزیرپایی کمی سطح چشمانمان رانسبت به صفحه مونیتور بالاتر ببریم برای این منظور لازم است که پایه مونیتور قابلیت تغییر زاویه وچرخش را داشته باشد دراین حالت باید دقت کنیم که بالاترین سطراطلاعات برروی صفحه مونیتور حداکثر 50سانتیمتر بالاتر از سطح میز قرار گیرد وپایین ترین سطر صفحه نمایش نباید پایین تراز زاویه دید40 درجه باشد ویا به عبارت دیگر حداقل فاصله آخرین سطر ازسطح میز درحالی که صفحه نمایش به حالت قائم قرارگرفته است 11 سانتیمتر باشد درتصویر نحوه قرارگیریمونیتور با توجه به توضیحات گفته شده را می بینید.

  قانون شماره 13

به منظور قرارگیری صحیح مونیتور برروی میز وتنظیم زاویه آن قانون شماره 13 ارگونومی به کمک ما می آید قانون زاویه مونیتور: برطبق این قانون هنگامی که میز وصندلی بدرستی تنظیم شده باشد ودرست نشسته باشیم چنانچه از بالای مونیتوریک ریسمان درامتداد افق بکشیم انتهای ریسمان می بایست به صورت موازی مابین دوابرو قراربگیرد

  قرارگيري صحيح اسناد روزمره و قانون شماره 14

وقتی که با کامپیوتر  کار می کنید اغلب اسنادی رانیز درکنار خود دارید که اطلاعات را از روی آنها خوانده و وارد دستگاه می نمایید.

 بخصوص تایپیست ها که چشمانشان همیشه باید بین متن اصلی وصفحه مونیتور درحرکت باشد برای اینکه این تغییر مکان چشم تاحد امکان کمتر باشد ودرضمن اصول ارگونومیک نیز درآن رعایت شده باشد باید اندازه فضای دید مطلوب وفضای دید مجاز چشم را بدانیم شکل زیر بیانگر این اندازه ها میباشد بطور کلی باید وسایل اصلی کار که درحال استفاده ازآنها هستیم در محدوده مرکزی دید استقرار یابند یعنی فضای دید مطلوب ووسایلی که دردرجهی که دردرجهی که دردرجهی که دردرجه بعدی اهمیت قرار دارند درحاشیه دید یعنی فضای دید مجاز قرار بگیرند.

 بنابراین دربیشتر موارد مونیتور باید درفضای دید مطلوب واسناد دیگر مثل متن دست نویس باید درفضای دید مجاز قراربگیرد دراین حالت می توان هردورا دید بدون آنکه مجبور باشیم سرخود را بچرخانیم.

 برای قراردادن اسناد مورد استفاده درفضای دید مجاز ودرکنارمونیتوربایداز وسیله ای به نام کنابیار یاcopy holder ا استفاده کرد.

به این ابزار می توان یک کتاب یا جزوه یا یک متن دست نویس را آویزان کرد وسپس زاویه قرارگیری آن را طوری تعیین نمود که در کنار مونیتور ودرفضای مجاز دید قرارگیرد.

 همچنین قانون شماره 14 ارگونومی از استفاده ازcopy holder را در فضای دید مجازتوصیه می کند.

 

 

   
         
   

استفاده صحیح از پرینتر

 معرفي انواع متداول پرينترها

امروزه پرینتر نیز یکی از وسایل مورد نیاز کاربران کامپیوتر به شمار میرود واستفاده

 ازآن روز افزایش می یابد به همین جهت استفاده صحیح از آن بسیار اهمیت دارد.

 پرینترها برسه نوع اند: پرینتر سوزنی یاDot-matrix

 پرینتر جوهر افشان یا Ink-get

و پرینتر لیزری یاLaser-get

  مشكلات ارگونوميكي پرينترها

 پرینترهای سوزنی بسیار کند کار میکند وبه دلیل سروصدایی که دارند آلودگی

 صوتی نیز ایجاد می کنند از این رو استفاده ازآنها توصیه نمی شود.

  پرینتر های جوهر افشان نیز به دلیل سمی بودن جوهر مورد استفاده در آنها وهزینه بالای آن از لحاظ ارگونومیک درسطح استانداردی نمی باشند.

 واما پرینترهای لیزری : این نوع پرینترها درکنار کیفیتی که دارند یک مشکل بزرگ

 نیزدارند وآن تولید گاز اوزون درهنگام کارکردن است این گاز می تواند به چشم . گلو وبافت مخاطی بینی آسیب برساند از آنجایی که اوزون ناپایدار وکمتر ازیک ثانیه

 درفشار عادی محیط تبدیل به گاز o2 می گردد.

 کافی است درهنگام کارکردن پرینتر درکنارآن ویابالای آن نایستید وهنگامی که با

 چابگر کاری ندارید آن را خاموش کنید همچنین تهویه مناسب هوای اتاق کار نیز موثر می باشد.

 قانون شماره 15

 درنتیجه قانون شماره15 ارگونومی راهمواره به یاد داشته باشید هنگام کار باچابگر لیزری درکنار چابگر و یا بالای آن نایستید.

   
         
   

 ليست قانونها و دسترسي به آنها 

 قانون شماره 1

به منظور جلوگیری ازصدمه به مهره های پشت وستون فقرات در حین کار باکامپیوتر

 قانون شماره 1 ارگونومی را به کار ببندید: قانون شماره 1 همواره پشتی صندلی را

 درپشت خود احساس کنید.

 قانون شماره 2

 قانون شماره 2: قانون RSI: برای جلوگیری از صدمات ناشی از کار مداوم پس از هر

1 ساعت ویا 45 دقیقه کار مداوم بایستی حداقل 5 تا10 دقیقه به خود استراحت دهید

 این استراحت میتواند به صورت یک تغییر وضعیت باشد.

 

قانون شماره 3

 به منظور داشتن یک محیط ارگونومیک وجلوگیری ازصدمه به بینایی قانون شماره 3

 ارگونومی رابه کار ببندید نور محیط کارباید ترکیبی ازنور سفید فلورسنت وزرد التهابی

باشد.

قانون شماره4

قانون شماره 4 : نور تابانده شده به محیط کار باید به طور غیرمستقیم واز دوطرف باشد.

قانون شماره 5تا15

قانون شماره 5 : برای آنکه شدت نور وزاویه تابش آن در محیط کار مناسب باشد باید درشعاع 1.5 متری از مرکز محیط کار کمترین طول سایه وکمترین تیرگی سایه وجود داشته باشد.

به منظور داشتن ابزار ارگونومیک وتنظیم صحیح آنها قانون شماره 6ارگونومی را بکار ببندید ارتفاع میز باید به شکلی تنظیم شود که وقتی به صورت ایستاده ودرحالت خبردار کنار میز قرار میگیرید مچ دست کمی بالاتراز میزقرار گیرد.

برای جلوگیری از آسیب رسیدن به چشها قانون شماره 7 ارگونومی را بکارببندید سطح میز کار نبایستی براق بوده ونور را منعکس نماید.

به منظور صحیح نشستن وتنظیم اسان ارتفاع صندلی قانون شماره 8ارگونومی رابه خاطر بسپارید ارتفاع صندلی راباید طوری تنظیم کنید که دسته های صندلی با لبه میز مماس یا کمی پایین تر باشد.

 

قانون شماره 9: لبه نشیمنگاه صندلی هنگامی که به صورت درست

 نشسته اید نباید از زیر زانو حداکثر 4 انگشت بسته بیشتر فاصله داشته

 باشد.

قانون شماره 10 : برای درست نشستن حتما از ززیرپایی استفاده کنیدزیرپایی 3 کاربرد زیر را داردحفظ ناحیه رکبی درزیر زانو باعث میشود به سمت عقب متمایل شویدوپشتی صندلی را درپشت خود احساس کنید.

قانون شماره 11: برای جلوگیری ازبیماری مچ دستCTS یا سندروم تونل کارپال هنگام استفاده از صفحه کلید حتما موارد زیر را رعایت کنید کلیدهای سمت J را بادست راست وکلیدهای سمت Fرابا دست چپ بزنیدحتما از Wrist padبه عنوان تکیه گاه مچ استفاده کنید.

به منظور جلوگیری ازایجاد فشار درناحیه مچ دست قانون شماره 12 به

 خاطر بسپارید:

در استفاده از ماوس حتما از ماوس پدهایی که تکیه گاهی برای مچ دارند

 استفاده شود.

برای قرارگیری صحیح مونیتور برروی میز وتنظیم زاویه آن قانون شماره 13 ارگونومی به کمک ما می آید:

هنگامی که میز وصندلی بدرستی تنظیم شده باشد و درست نشسته باشیم چنانچه از بالای مونیتور یک ریسمان درامتداد افق بکشیم انتهای ریسمان میبایست به صورت موازی مابین دو ابرو قرار بگیرد.

برای جلوگیری از آسیب رسیدن به گردن قانون شماره 14 ارگونومی استفاده از copy holder در فضای دید مجاز توصیه میکند.

به منظور پیشگیری از سوزش بافت مخاطی وآسیب رسیدن به دستگاه تنفسی قانون شماره 15 رابکار ببندیدهنگام کار با چابگر لیزری درکنارچابگر ویا بالای آن نایستید.

   

صفحه اصلی|تازه ها|قوانین ارگونومی|مطالب آموزشی|گالری عکس|معرفی مدرس

تمامی حقوق این سایت به امید محسنی تعلق دارد.

CopyRight©2012